هیدرازین چیست ؟
هیدرازین Hydrazine با فرمول مولکولی N۲H۴ با جرم مولی ۳۲٫۰ g/mol ، یک ترکیب شیمیایی است. کاربرد هیدرازین بیشتر در سوخت موشک و فراورده‌های تنباکو است.
این ترکیب تشکیل شده از دو اتم نیتروژن و چهار اتم هیدروژن می‌باشد. این ترکیب برخلاف آمونیاک، دارای بوی نامطبوع و سمی است.
خصوصیات هیدرازین
نام‌گذاری آیوپاک : هیدرازین
نام انگلیسی : Hydrazine
فرمول مولکولی N۲H۴
جرم مولی ۳۲٫۰ g/mol
ظاهر مایع بی رنگ
CAS number [۳۰۲-۰۱-۲]
چگالی و فتن(حالت) فیزیکی ۱٫۰۱ g/mL (در فتن آبگونه(حالت مایع
حلالیت در آب حل شدنی در حل‌کننده‌های قطبی آلی
دمای ذوب ۲°C (۲۷۵K)
دمای جوش ۱۱۴°C (۳۸۷ K)
گران روی ۰٫۳۲ cP در۲۰ °C
تشکیل هیدرازون
برای نمونه فشرده‌سازی هیدرازین با یک کربونیل ساده مانند استون یک آذین می‌دهد. اگر این آذین دوباره با هیدرازین واکنش دهد هیدرازون به دست می‌آید :
۲ (CH۳)۲CO + N۲H۴ → ۲ H۲O + [(CH۳)۲C=N]۲
[(CH۳)۲C=N]۲ + N۲H۴ → ۲ (CH۳)۲C=NNH۲
در واکنش بالا «استون آذین» یک فراوردهٔ میانجی(حد واسط) بوده و واکنش تا به دست آمدن هیدرازون انجام می‌شود. مهار واکنش در گام نخست بشتر زمان‌ها شدنی نیست و برای فرآوری آلکیل هیدرازین بهتر است از کاهش فراورده سود جست.
کاربردهای هیدرازین
- کاربرد در شیمی
در بسیاری از واکنش‌های ساخت ماده‌های آلی و به ویژه در ساخت بسیاری از داروها و رنگ کردن بافت‌های پارچه‌ای وعکسبرداری کاربرد دارد.
- کاهش ولف-کیشنر
هیدرازین در واکنش کاهش ولف-کیشنر نیز به کاربرده می‌شود. در این واکنش گروه کربونیل کتونها یاآلدهیدها با کمک هیدرازون به گروه‌های متیلن یا متیل کاهش می‌یابد .
- نمکهای هیدرازینیم
هیدرازین در واکنش با اسیدهای معدنی نمک هیدرازینیوم می‌دهد که نامورترین نمک آن سولفات آن با فرمول[N۲H۵]HSO۴ است.
- سولفون دار کردن
چون هیدرازین یک هسته دوست خوب است می‌تواند به آسانی یه سولفونیل هالیدها وآسیل هالیدها بتازد(حمله کند).
- ساخت ناجورحلقه‌ها
از هیدرازین با داشتن ۲ آمین می‌توان برای ساخت ترکیب‌های ناجور حلقه(ناجور حلقه))، از راه چگالش یا فشرده‌سازی همراه الکترون دوستها، به کار برد. فشرده‌سازی هیدرازین با ۲،۴-پنتان دیون، دی متیل پیرازول می‌دهد.
- ساختاسپاندکس(گونه‌ای از کاموای پلاستیکی)از فیبرها
- برای کاتالیز واکنش هایبسپارسازی(پلیمر کردن).
- باتری سوختی.
- لحیم کاری.
- گسترندهٔ واکنش زنجیری بسپارسازی اورتان.
- حذف اکسیژن در دیگ‌های بخار و جلوگیری از خوردگی لوله‌های دیگ بخار
- همچنین شاید برای ساخت ترانزیستور پرده‌ای نازک که در نمایشگر کریستال مایع کاربرد دارند؛ کاربرد داشته باشد.
- سوخت موشک
به عنوان سوخت موشک که در آن موشک هیدرات هیدرازین همراه با متانول به کار رفته بود.