سیتریک اسید یک اسید آلی ضعیف می باشد که در مرکبات یافت می‌شود. آن یک ماده نگه دارنده خوب مواد غذایی و یک چاشنی خوب برای ایجاد مزه ترش در غذاها و نوشابه‌ها می‌باشد. همچنین یک عامل آنتی اکسیدان خوبی هم می‌باشد.
اسید سیتریک در اکثر مرکبات و مخصوصا در لیمو ترش و آبلیمو یافت می‌شود که شامل ۸% از وزن میوه خشک می‌باشد اسید سیتریک دارای فرمول شیمیایی C5H6O7 بوده و یک اسید کربوکسیلیک با سه عامل COOH می‌باشد.
اسیدیته اسید سیتریک ناشی از وجود سه گروه کربوکسی می‌باشد که می‌توانند پروتون از دست دهند. یون اسید سیتریک به نام سیترات معروف است. سیتراتها بافرهای خوبی برای کنترل PH محلولهای اسیدی هستند. یون سیترات با بسیاری از فلزات نمک سیترات ایجاد می‌کند که مهمترین آن سیترات کلسیم (جوهر لیمو) می‌باشد که برای نگهداری غذا از فساد و خوش طعم کردن آن بکار می‌رود. یون سیترات می‌تواند با فلزات ترکیبات کی لیتی ایجاد کند.
در دمای اتاق اسید سیتریک ، یک پودر کریستالی سفید می‌باشد که می‌تواند به دو فرم بی آب و یا یک آبه وجود داشته باشد. فرم بی آب از کریستالیزه شدن اسید سیتریک در آب گرم ایجاد می‌شود در حالی که فرم یک آب از تبلور آن در آب سرد ایجاد می‌شود. فرم یک آبه با حرارت دادن در ۴۷ درجه سانتیگراد به فرم بی آب تبدیل می‌شود. اسید سیتریک در حرارت بالای ۱۷۵ درجه تجزیه شده و CO2 و آب آزاد می‌کند.
فرمول مولکولی : C6H8O7
جرم مولی : ۱۹۲٫۱۲۴ g/mol (anhydrous) – 210.14 g/mol (monohydrate)
شکل ظاهری : crystalline white solid
چگالی : ۱٫۶۶۵ g/cm3(1.5g/cm3 for monohydrate)
دمای ذوب : ۱۵۳ درجه سلسیوس (۳۰۷ درجه فارنهایت; ۴۲۶ کلوین)
دمای جوش : ۱۷۵ °C, 448 K, 347 °F decomposes
انحلال‌پذیری در آب : ۷۳ g/100 ml (20 °C)
اسیدی : (pKa) pKa1 = 3.09
pKa2 = 4.75
pKa3 = 5.41
pKa3 = 6.39[۲۶٫۴۰
Citric acid
Chemical Compound
Citric acid is a weak organic tricarboxylic acid having the chemical formula C₆H₈O₇. It occurs naturally in citrus fruits. In biochemistry, it is an intermediate in the citric acid cycle, which occurs in the metabolism of all aerobic organisms. Wikipedia
Formula: C6H8O7
Molar mass: 192.124 g/mol
Density: 1.66 g/cm³
Melting point: 153 °C
Boiling point: 310 °C
Soluble in: Water
تاریخچه اسید سیتریک
اسید سیتریک در قرن هشتم توسط جابر بن حیان کشف شده است. دانشمندان قرون وسطی در اروپا در قرن سیزدهم با خواص اسیدی لیمو و آبلیمو آشنا شدند. اسید سیتریک اولین بار در سال ۱۷۸۴ توسط شیمیدان سوئدی کارل ویلملم بوسیله متبلور کردن آبلیمو جداسازی شد.
در سال ۱۸۹۳ C.Wehner با کشف کپک پنی سیلیوم توانست اسید سیتریک را بوسیله شکر تولید کند. هر چند که تولید میکروبیولوژیکی اسید سیتریک تا جنگ جهانی اول روش صنعتی مهمی کشف کرد که در تولید اسید سیتریک کار آمد بودند. امروزه بیشتر اسید سیتریک تولیدی در جهان با این روش استفاده از کپک اسپرژیل انجام می‌گیرد.
نحوه تولید اسید سیتریک
در روش تولید اسید سیتریک با کپک اسپرژیل ، این کپک را روی شکر کشت می‌دهند تا اسید سیتریک تولید کند بعد از جداسازی از محلول حاصل ، اسید سیتریک را بوسیله ته نشین کردن با آب آهک به صورت نمک سیترات کلسیم جداسازی می‌کنند. سیترات کلسیم در حضور اسید سولفوریک ، اسید سیتریک تولید می‌کند.
کاربردهای اسید سیتریک
اسید سیتریک عمدتا به عنوان ماده محافظ مواد غذایی و چاشنی غذا مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمکهای سیترات با فلزات گوناگون در افراد مریض به عنوان کمکهای غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از خواص بافری سیتراتها در کنترل PH در مواد تمیز کننده خانگی استفاده می شود.
اسید سیتریک به دلیل توانایی تشکیل کیلیت با فلزات در ترکیب شوینده‌ها استفاده می‌شود. این ماده با ترکیب شدن با یونهای فلزی مانع مزاحمت آنها در ترکیب با اجزا تمیز کننده شوینده‌ها می‌شود. اسید سیتریک در داروسازی هم کاربرد دارد و به عنوان ماده‌ای بی‌خطر برای مصرف در غذاها شناخته شده است.
برگرفته از سایت دانشنامه رشد
مینا تجهیز آریا نمایندگی فروش اسید سیتریک مرک ۱ کیلوئی کد ۱۰۰۲۴۴
جهت استعلام قیمت مواد شیمیایی مرک با شماره ۰۲۱۶۶۹۰۰۵۸ در تماس باشید