كات كبود ( سولفات مس II ) یا زاج آبی كبود یا زاج آبی دارای فرمول CuSO4,5H2O می باشد كه
از واكنش سولفوریك اسید با مس اكسید طی عمل تبلور تهیه می‌شود و كاربرد آن در كشاورزی برای دفع آفات ، تصفیه آب و ماده نگاه‌دارنده چوب می باشد. كات كبود CuSO4.5H2Oنیز به دلیل خواص مولكولی خود باعث جلوگیری از رشد جلبك ها می شود و به همین دلیل به هنگام ذخیره آب تصفیه شده به آب می افزایند. مرور ادامه
سولفات مس ، در تولید رنگ های آبی و سبز ، در رنگرزی پارچه های نخی و ابریشمی ، معادن ، آبکاری ، ساخت مرکب برای ورق های حلبی ، رنگ مو ، تولید سموم قارچ کش و باکتری کش ، حفاظت چوب و تراورس ، رنگرزی چرم ، باطری سازی ، گراور سازی ، از بین بردن خزه در استخر ها ، مکمل غذای دام وطیور ، تولید شعله سبز در مواد آتش بازی مورد استفاده است .معمولاً در صنایع مختلف از سولفات مس که فاقد اسید نیتریک باشد ، استفاده می شود. مرور ادامه
سولفات مس ،گوهر آبی یا کات کبود به انگلیسی Copper(II) sulfate ، یک ترکیب شیمیایی با فرمول شیمیایی CuSO4 است. این ترکیب در واقع یک نمونه از یک ترکیب آنیونی است، زیرا این شامل یون‌های مسی و سولفاتی (SO4^-2) است.
این ترکیب در حالت غیرهیدراته به صورت پودر سفید یا بلورهای آبی رنگ است، در حالی که در حالت هیدراته به صورت بلورهای آبی رنگ موجود است.
سولفات مس با فرمول CuSO4.5H2O دارای کریستال های آبی رنگ ، شفاف ، پودر به رنگ آبی روشن می باشد . کریستال های سولفات مس در هوای خشک به تدریج شکفته می شود .
سولفات مس در دمای ۴۵ درجه دو ملکول آب از دست می دهد و در ۱۱۰ درجه چهار ملکول آب کریستالی را از دست می دهد و آخرین آب کریستالی را در دمای ۲۵۰ درجه از دست می دهد و در دمای ۴۰۰ درجه تجزیه می شود .
وزن مخصوص آن ۲٫۸۷ است . یک گرم سولفات مس در ۳ میلی لیتر آب سرد و ۰٫۵ میلی لیتر آب جوش حل می شود و حلالیت آن در آب محتوی اسید سولفوریک کاسته می شود .
اما این نمك بسته به درجه آب پوشی به صورت یك سری تركیبات متفاوت یافت می شود. chalcocyanite(یك نوع سنگ معدن مس ) فرم بدون آب مس سولفات است و یك ماده معدنی كمیاب است و به صورت پودر سبز كم رنگ ویا سفید مایل به خاكستری می باشد.
فرم های آبپوشیده متنوعی از مس سولفات شامل مس سولفات سه آبه ,پنج آبه و هفت آبه موجود است.با این وجود مس سولفات پنج آبه (CuSO4.5H2O) متداول ترین فرم این نمك است,كه آبی روشن است وبه نام chalcanthite(سنگ خاردار ) شناخته می شود.
رنگ آبی روشن كریستال های مس سولفات آبپوشیده كه به دلیل وجود آب متبلور شده است بهترین راه برای تمایز بین فرم بدون آب وآبپوشیده است.بیاییددر مورد مس سولفات وكاربردهای آن بیشتر بخوانیم.
مس سولفات می تواند در آزمایشگاه از واكنش بین تركیبات متنوع مس با سولفوریك اسید تهیه شود .بااین وجود مس از لحاظ تجاری به صورت ورقه های بزرگ وبه عنوان یك منبع اقتصادی در دسترس است.
مس سولفات پنج آبه به سهولت در آب حل می شود وهم چنین در متانول وگلیسرول وتا حدی در اتانول قابل حل است.وقتی كه كریستال های آبی مس سولفات در شعله باز گرما داده می شوند بدون آب می شوند وبه رنگ سفید خاكستری در می آیند.
سولفات مس به رنگ آبی و بدون بو که دارای کاربردهای مختلفی در زمینه های کشاورزی ، صنعتی، شیمی، و طبی دارد.
در زمینه‌های مختلف علمی و صنعتی، سولفات مس استفاده می‌شود. به عنوان یک منبع مهم از مس، این ترکیب در کودها استفاده می‌شود تا کمبود مس خاک را تامین کرده و رشد گیاهان را بهبود بخشد.
همچنین، از سولفات مس برای تهیه مواد شیمیایی دیگر مانند اکسید مس و کربنات مس استفاده می‌شود.
از دیگر کاربردهای سولفات مس می‌توان به استفاده آن در صنایع فرآوری مواد معدنی، تهیه رنگدانه‌ها، ضدعفونی کننده‌ها و حتی به عنوان عامل حفظ رطوبت در برخی محصولات خوراکی اشاره کرد.
همچنین، سولفات مس در بخش‌های مختلف علوم زیستی نیز کاربردهای متعددی دارد، از جمله استفاده در مطالعات سلولی و بافتی، همچنین به عنوان یک ضد باکتریال و حتی در برخی موارد به عنوان یک دارو. بنابراین، این ترکیب از اهمیت بسزایی در علم و صنعت برخوردار است.