اتانوات سدیم چیست ؟
اتانوات سدیم یا استات سدیم، CH3COONa، همچنین به اختصار NaOAc، نمک سدیم اسید استیک است. این نمک بی رنگ معطر کاربردهای گسترده ای دارد.
ساختار اتانوات سدیم
ساختار کریستالی استات سدیم بی آب به عنوان لایه های متناوب سدیم-کربوکسیلات و گروه متیل توصیف شده است. ساختار تری هیدرات استات سدیم از هماهنگی هشت وجهی مخدوش در سدیم تشکیل شده است.
هشت وجهی مجاور لبه های مشترکی را برای تشکیل زنجیره های یک بعدی به اشتراک می گذارند. پیوند هیدروژنی در دو بعد بین یون های استات و آب هیدراتاسیون زنجیره ها را به یک شبکه سه بعدی متصل می کند.
طرز تهیه و منبع اتانوات سدیم
برای استفاده آزمایشگاهی، استات سدیم ارزان است و معمولا به جای سنتز خریداری می شود.
گاهی اوقات در یک آزمایش آزمایشگاهی با واکنش اسید استیک، معمولاً در محلول ۵-۸٪ معروف به سرکه، با کربنات سدیم (“جوش شستشو”)، بی کربنات سدیم (“جوش شیرین”)، یا هیدروکسید سدیم (“جوش شیرین”) تولید می شود. “لیو” یا “سودا سوزآور”). هر یک از این واکنش ها استات سدیم و آب تولید می کند.
هنگامی که یک ترکیب حاوی یون سدیم و کربنات به عنوان واکنش دهنده استفاده می شود، آنیون کربنات حاصل از بی کربنات یا کربنات سدیم، با هیدروژن گروه کربوکسیل (-COOH) در اسید استیک واکنش داده و اسید کربنیک را تشکیل می دهد. اسید کربنیک به راحتی در شرایط عادی به دی اکسید کربن گازی و آب تجزیه می شود.
این واکنشی است که در “آتشفشان” معروف اتفاق می افتد و زمانی رخ می دهد که محصولات خانگی، جوش شیرین و سرکه، با هم ترکیب شوند.
خواص و ویژگیهای اتانوات سدیم
| خصوصیات | |
| فرمول مولکولی | C2H3NaO2 |
| جرم مولی | ۰۳۴/۸۲ گرم بر مول |
| شکل ظاهری | کریستال‌های بی رنگ یا پودر سفید |
| بو | بوی سرکه‌ای |
| چگالی (در ۲۰ درجه سانتیگراد) | ۵۲۸/۱ گرم بر سانتی متر مکعب (بدون آب)
۴۵/۱ گرم بر سانتی متر مکعب (تری هیدراته) |
| دمای ذوب | ۳۲۴ ºC (بدون آب)
۵۸ ºC (تری هیدراته) |
| انحلال‌پذیری | محلول در آب، الکل و هیدرازین |
کاربردهای اتانوات سدیم
بیوتکنولوژی
استات سدیم به عنوان منبع کربن برای کشت باکتری ها استفاده می شود. استات سدیم همچنین برای افزایش بازده جداسازی DNA با رسوب اتانول مفید است.
صنعتی
استات سدیم در صنعت نساجی برای خنثی کردن جریان های ضایعات اسید سولفوریک و همچنین به عنوان یک مقاوم در برابر نور در هنگام استفاده از رنگ های آنیلین استفاده می شود.
همچنین یک عامل ترشی در دباغی کروم است و به جلوگیری از ولکانیزاسیون کلروپرن در تولید لاستیک مصنوعی کمک می کند. در پردازش پنبه برای پدهای پنبه ای یکبار مصرف، از استات سدیم برای از بین بردن تجمع الکتریسیته ساکن استفاده می شود.
طول عمر بتن
استات سدیم برای کاهش آسیب آب به بتن با عمل به عنوان یک درزگیر بتن استفاده می شود، در حالی که از نظر زیست محیطی خوشایند و ارزان تر از جایگزین اپوکسی رایج برای آب بندی بتن در برابر نفوذ آب است.
صنایع غذایی
استات سدیم ممکن است به عنوان چاشنی به غذا اضافه شود، گاهی اوقات به شکل دی استات سدیم، یک کمپلکس یک به یک از استات سدیم و اسید استیک، با توجه به شماره E262. اغلب برای دادن طعم نمک و سرکه به چیپس سیب زمینی استفاده می شود و ممکن است به عنوان جایگزینی برای خود سرکه روی چیپس سیب زمینی استفاده شود زیرا به محصول نهایی رطوبت اضافه نمی کند.
استات سدیم (بی آب) به طور گسترده ای به عنوان یک عامل افزایش دهنده ماندگاری، عامل کنترل pH استفاده می شود. خوردن آن با غلظت کم بی خطر است.
محلول بافر
محلول استات سدیم (نمک پایه اسید استیک) و اسید استیک می تواند به عنوان یک بافر برای حفظ سطح نسبتاً ثابت pH عمل کند. این به ویژه در کاربردهای بیوشیمیایی که در آن واکنش‌ها در محدوده اسیدی خفیف (pH 4-6) وابسته به pH هستند، مفید است.
استات سدیم مرک ۱۰۶۲۸۱
مختصر: Sodium acetate
کد محصول مرک: ۱۰۶۲۸۱
درصد درصد خلوص: USP,FCC,E 262
اسم دوم: Acetic acid sodium salt
فرمول: C2H3NaO2
C A S NUMBER : ۱۲۷-۰۹-۳
مولار: ۸۲٫۰۴ g/mol
قابلیت محلول شدن: ۳۶۵ g/l (20 °C)
نقطه جوش: >400 °C (decomposition)
درجه ذوب: ۳۲۴ °C (decomposition)
انبوهی: ۱٫۵۲ g/cm3 (20 °C)
میزان اسیدی: ۷٫۵ – ۹٫۰ (۵۰ g/l, H2O, 20 °C)
