سیکلوهگزان
سیکلوهگزان Cyclohexane ، سیکلوآلکانی با فرمول مولکولی C6H12 است.
سیکلوهگزان غیر قطبی است.
سیکلوهگزان مایعی بی رنگ و قابل اشتعال با بوی خاصی شبیه مواد شوینده است که یادآور محصولات پاک کننده (که گاهی اوقات در آن استفاده می شود) است.
خصوصیات سیکلوهگزان:
فرمول مولکولی C6H12
جرم مولی ۸۴٫۱۶ g/mol
چگالی ۰٫۷۷۹ g/mL liquid
دمای ذوب ۶٫۴۷ درجه سلسیوس (۴۳٫۶۵ درجه فارنهایت؛ ۲۷۹٫۶۲ کلوین)
دمای جوش ۸۰٫۷۴ درجه سلسیوس (۱۷۷٫۳۳ درجه فارنهایت؛ ۳۵۳٫۸۹ کلوین)
انحلال‌پذیری در آب Immiscible
ضریب شکست (nD) ۱٫۴۲۶۲
گرانروی ۱٫۰۲ پواز at 17 °C
سیکلوهگزیل (C6H11) جایگزین آلکیل سیکلوهگزان است و به اختصار Cy است.
تولید سیکلوهگزان
در مقیاس صنعتی، سیکلوهگزان با هیدروژنه کردن بنزن در حضور کاتالیزور نیکل Raney تولید می شود. تولیدکنندگان سیکلوهگزان تقریباً ۱۱٫۴ درصد از تقاضای جهانی برای بنزن را تشکیل می دهند.
واکنش بسیار گرمازا است، با AH(500 K) = -216.37 kJ/mol. هیدروژن زدایی به طور قابل توجهی بالاتر از ۳۰۰ درجه سانتیگراد شروع شد که منعکس کننده آنتروپی مطلوب برای هیدروژن زدایی است.
کاربردهای سیکلوهگزان
سیکلوهگزان عمدتاً برای تولید صنعتی اسید آدیپیک و کاپرولاکتام که پیش سازهای نایلون هستند استفاده می شود.
اگرچه سیکلوهگزان نسبتاً غیر واکنشی است، برای تولید سیکلوهگزانون و سیکلوهگزانول تحت اکسیداسیون کاتالیزوری قرار می گیرد.
مخلوط سیکلوهگزانون-سیکلوهگزانول، به نام روغن KA، یک ماده خام برای اسید آدیپیک و کاپرولاکتام، پیش سازهای نایلون است.
سالانه چندین میلیون کیلوگرم سیکلوهگزانون و سیکلوهگزانول تولید می شود.
سیکلوهگزان به عنوان یک حلال در برخی از مارک های سیال اصلاح استفاده می شود.
این اغلب به عنوان یک حلال تبلور مجدد استفاده می شود، زیرا بسیاری از ترکیبات آلی حلالیت خوبی در سیکلوهگزان داغ و حلالیت ضعیف در دماهای پایین نشان می دهند.
سیکلوهگزان همچنین برای کالیبراسیون دستگاه های کالریمتری اسکن تفاضلی DSC استفاده می شود، زیرا انتقال کریستال به کریستال راحت در -۸۷٫۱ درجه سانتی گراد است.
بخار سیکلوهگزان در کوره‌های کربن‌سازی خلاء، در ساخت تجهیزات عملیات حرارتی استفاده می‌شود.
